dinsdag 30 januari 2018

294. Column met greep uit gemiste columns in 2017 (deel 2/2, slot)

 
Onderwerpen

Niet geschreven columns in 2017 - strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq en de tabaksindustrie - de #metoo discussie
 
 

Nooit een heilige

Wie in tegenstelling tot Aung San Suu Kyi (zie deel 1) nooit een heilige is geweest - en dat als strafrechtadvocate per definitie ook nooit kan worden - maar die afgelopen jaar wel een verwoede poging deed om er eentje te worden, was Bénédicte Ficq.
Ficq kwam diverse keren in het nieuws omdat ze als eerste advocaat ter wereld namens een aantal ex-rokers, patiënten van longziektes en organisaties als KWF Kankerbestrijding de tabaksindustrie strafrechtelijk wil aanpakken. En wel voor: poging tot moord en doodslag en/of poging tot zware mishandeling met voorbedachten rade en/of poging tot opzettelijke benadeling van de gezondheid met voorbedachten rade.
 

Shockerend en misdadig

Ficq is boos op de tabaksproducenten omdat die er alles aan doen om hun producten zo onweerstaanbaar te maken dat het voor de kopers wel heel moeilijk wordt om er vanaf te blijven met alle gezondheidsrisico’s en dodelijke slachtoffers van dien.
Schrik niet, maar er schijnt in de tabaksindustrie dus nogal veel gelogen, bedrogen en gesjoemeld te worden (er werken waarschijnlijk mensen) en dat vindt Ficq shockerend en misdadig.
 

Ongelofelijke hypocrisie

Nou gaat het mij hier niet om de discussie of mevrouw Ficq gelijk heeft dat de tabaksindustrie niet deugt. Natuurlijk deugt die niet. Maar laten we eerlijk zijn: als we alle leugens uit reclames - waarmee bedrijven consumenten willen aanzetten tot het kopen van hun producten - wegfilteren, dan blijft er verdomd weinig over.
Ook gaat het mij hier niet om de discussie of rokers niet gewoon een eigen verantwoordelijkheid hebben in de keuze om wel of niet te gaan roken en om zich daarbij ook te verdiepen in de gezondheidsrisico’s. Nou ja verdiepen, heel veel verdieping lijkt me daarvoor niet nodig. Wie in deze tijd niet weet dat roken slecht is voor de gezondheid is per definitie al niet gezond. Dus wie zich als fervent roker desondanks geroepen voelt om de tabaksindustrie aansprakelijk te stellen voor zijn eigen foute keuzen moet dat helemaal zelf weten, maar ik denk er zo het mijne van…
Nee, waar het mij hier allemaal om gaat is de ongelofelijke hypocrisie van mevrouw Ficq. Als strafrechtadvocaat heeft Ficq van liegen en bedriegen min of meer haar beroep gemaakt. Wie strafrechtadvocaat wil worden maar integer is en niet kan liegen en bedriegen, is namelijk totaal ongeschikt voor dit vak (kijk voor de grap eens de - overigens verder middelmatige - film “Liar Liar” uit 1997). Dat weet mevrouw Ficq, dat weet ik en dat weet ieder weldenkend mens met kennis over de rechtspraak. Strafrechtadvocaten houden zich niet bezig met futiliteiten als eerlijkheid en waarheid, dat is niet hun taak en mijn God wat vinden ze dat heerlijk want je kunt je er zo lekker achter verschuilen zonder dat iemand het je kwalijk neemt.     
 

Grote overeenkomst strafrechtadvocaten en tabaksindustrie

Kortom, Ficq vergeet voor het gemak even dat strafrechtadvocaten en de tabaksindustrie een grote overeenkomst met elkaar hebben: beide liegen en bedriegen om hun doel te bereiken.
Het enige verschil zit ‘m in het doel. Waarbij de één ongeacht de schuld van zijn cliënten (waaronder vreselijke criminelen en moordenaars zitten) vrijspraak als ultiem doel heeft, is de ander erop uit om zoveel mogelijk winst te behalen met de verkoop van zijn product.
De vraag welke van de twee ethisch gezien het meest kwalijk is, is een interessante. Al weet ik wel dat het beroep van strafrechtadvocaat in onze maatschappij als een stuk eervoller zal worden beschouwd dan dat van een tabaksverkoper. Wat natuurlijk ook logisch is aangezien alle beschaafde mensen het erover eens zijn dat in een beschaafd land iedereen recht heeft op verdediging waardoor  we nu eenmaal niet zonder strafrechtadvocaten kunnen. 
Maar zelfs in de ethische kwestie zie ik vooral overeenkomsten. Wanneer we alle kennis zouden hebben over hoe beide partijen precies werken en welke leugens en bedrog ze toepassen om hun doel te bereiken, zal de eindconclusie luiden dat beide over morele grenzen gaan die volgens onze beschaafde normen en waarden eigenlijk niet kunnen. Een uitspraak die naar mijn bescheiden mening allesbehalve gewaagd is.
Nee, als mevrouw Ficq nou een aardig en bescheiden mens was geweest die haar leven had gewijd aan het strijden voor rechtvaardigheid met behulp van de hiervoor essentiële waarheidsvinding, dan was ik wellicht een groot fan van haar geweest. Maar op ijdele, mediageile en hypocriete strafrechtadvocaten - die drommels goed weten dat liegen en bedriegen een wezenlijk onderdeel is van hun beroep - zal ik het nooit hebben.
Bovendien zou het mij  niet verbazen dat als mevrouw Ficq voor heel veel geld en publiciteit als eerste door de tabaksproducenten zou zijn benaderd om hun belangen te vertegenwoordigen, ze net zo goed aan de andere kant had gestaan in deze discussie. Maar laat ik nu maar stoppen voordat ik het niveau omlaag breng met de (overigens boeiende) vraag wat de overeenkomsten zijn tussen advocaten en hoeren...  
 

#MeToo-discussie

De grootste gemiste column van 2017 is natuurlijk die over de #MeToo-discussie. Een discussie die tot op de dag van vandaag loopt en waarvan het einde nog (lang?) niet in zicht is.
Toen de #MeToo-discussie in oktober 2017 ontstond met de Harry Weinstein-affaire was ik al aan een column begonnen. Omdat de ontwikkelingen in die fase elkaar echter in rap tempo opvolgden en iedereen over elkaar heen duikelde met het geven van meningen, besloot ik eerst even af te wachten hoe het verder zou gaan. Waarbij ik geen rekening had gehouden met een scenario waarbij de discussie alle kanten begon op te springen en #MeToo nog maandenlang het nieuws zou gaan bepalen.
Het lastige aan een column schrijven over zo’n brede discussie als die van #MeToo is dat je niet weet waar je moet beginnen omdat er zoveel verschillende invalshoeken te bedenken zijn. Daarnaast valt er voor veel uiteenlopende standpunten over #MeToo - van slachtoffers tot aan critici - eigenlijk wel iets te zeggen. Meest boeiende aan de discussie vind ik dat het de meest uiteenlopende kanten van de mens - van goed tot kwaad - in zich herbergt.
 

De voordelen overheersen

Met alle voor- en nadelen van de #MeToo-beweging die er zijn, staat voor mij vast dat de voordelen overheersen. Met mijn sterk rechtvaardigheidsgevoel en hekel aan taboes kan ik alleen maar blij zijn dat mensen door deze discussie zich meer dan ooit hardop durven uit te spreken over hun negatieve ervaringen op het gebied van seksuele intimidatie, met soms aanrandingen of verkrachtingen tot gevolg.
Het is toch prachtig dat diverse mensen - en dan met name mannen - in machtsposities in deze fase van de #MeToo-discussie vreselijk in de rats zitten omdat ze beseffen dat zij tot de daders behoren en nu maar moeten afwachten of hun #MeToo-slachtoffers zich gaan melden of niet met alle mogelijke negatieve gevolgen van dien (einde carrière).
Net als dat het prachtig is dat veel van deze machtswellustelingen zich vanaf nu wel drie keer zullen bedenken voordat ze opnieuw een slachtoffer seksueel te grazen nemen. Dát noem ik het grootste winstpunt van #MeToo. 
 

Haar doel voorbij schieten

Helaas slaat de #Metoo-discussie ook in veel gevallen door. Het is eigenlijk absurd als je bedenkt dat we leven in een tijd waarin je met hashtag Metoo in één tweet het leven van iemand kapot kan maken, ongeacht of de tweet waar is of niet.
Daarnaast is “waar” in de #Metoo-discussie natuurlijk vaak een relatief begrip. Het is tenslotte een feit dat er tussen een verkrachting en een lieve flirtactie een ontzettend groot grijs gebied zit.
Afhankelijk van hoe ruim je het begrip “aanranding” definieert, zou je menige flirtactie gerust als een soort van aanranding kunnen beschouwen. In de meest ruime definitie zou je misschien zelfs kunnen stellen dat er zonder pogingen tot “aanranding” heel wat minder relaties (en baby's) tot stand zouden zijn gekomen in deze wereld.
Kortom, op dit punt begrijp ik de honderd Franse vrouwen onder aanvoering van actrice Catherine Deneuve die ervoor waarschuwen dat de #MeToo-beweging niet haar doel moet voorbij schieten en dat vrouwen het recht moeten blijven behouden om versierd te worden.
Het klinkt misschien cru, maar ik vermoed dat je als gemiddelde man het meest kans maakt om een gemiddelde vrouw succesvol te versieren als je je begeeft op het grensgebied tussen gewaagd flirten en lastigvallen. Wat grappig gesteld een van de verklaringen zou kunnen zijn voor het feit dat ik nog alleenstaand ben, ware het niet dat ik niet bepaald op zoek ben naar het soort vrouwen dat gevoelig is voor dit soort flirtgedrag. Laat ik het zo zeggen: ik behoor (gelukkig) niet tot die groep mannen die bang hoeft te zijn voor #MeToo-beschuldigingen. 
 

Hypocrisie

Hypocrisie is een menselijke eigenschap waar ik ontzettend slecht tegen kan en waar de hele #MeToo-discussie ook vol mee zit.
Het begon al met de vrouw van Harry Weinstein die hem na alle beschuldigingen besloot te verlaten. Ja, alsof zij niet wist hoe haar man was. Alsof zij niet op de hoogte was van het algemeen bekende imago van haar man. Alsof zij niet wist dat hij links en rechts vreemdging. Nee, natuurlijk wist ze dat allemaal. Maar het is natuurlijk nogal een verschil of je een stinkend rijke man hebt die omringd wordt met mensen die wel op de hoogte zijn van zijn twijfelachtige imago als seksueel intimiderende machtswellusteling maar die er braaf over zwijgen of dat opeens een paar slachtoffers gaan praten en in no time de hele wereld er achter komt hoe je man is en er schande over spreekt. In dat geval weet je niet hoe snel je het zinkende schip moet verlaten voordat je mee verdrinkt. Wat een hypocriete bitch zeg!
Hetzelfde geldt voor al die bekende acteurs en actrices die schande spraken van het gedrag van Weinstein op het moment dat het uitkwam maar die ook al lang op de hoogte waren van - op zijn minst - de geruchten. Dat ze desalniettemin besloten te zwijgen had uiteraard maar één reden: het eigen belang. In dat opzicht toont ook de #MeToo-discussie de ware aard van de mens: het ego staat voorop. Maar op het moment dat dat ego in het gedrang komt omdat iedereen opeens naar links beweegt terwijl jij nog rechts staat, dan besef je maar al te goed dat je voor je zelfbehoud ook snel naar links moet bewegen. Mijn God, wat is het menselijk gedrag toch vaak doorzichtig en voorspelbaar.

 
 
Twee columns schrijven over gemiste columns, het blijft apart en het blijft hopelijk beperkt tot deze twee uitzonderingen.
 
  

Tonko

Wil je reageren op deze column? Ik hoor graag jouw mening!
Klik onderaan dit blog op "(Geen) opmerkingen" en plaats je reactie.

 
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten